Te veel

Soms wordt het mij even te veel. Twee oorlogen inmiddels, relatief vlakbij. Zes familieleden dit jaar overleden. Onze cavalier King Charles Thys overleden op de langste dag. En dan de verkiezingen. Eigenlijk heb ik wel wat anders aan mijn hoofd op dit moment, maar we moeten toch verder. Deze week staat nog in het teken van twee begrafenissen, daarna weer flink er tegen aan. Het leven gaat door en weer aan het werk, kunst maken en mij verdiepen in wat al die politieke partijen voor ons kunstenaars in petto hebben.

Ik denk dat ik al aardig in de smiezen heb wat ze ons allemaal beloven. De VVD zal wel iets naar rechts schuiven, maar wel oog hebben en houden voor ondernemen en (ook kleine) ondernemers. Banen worden gemaakt door ondernemers en komen niet uit de lucht vallen of worden bedacht door de overheid. Veel vrijheid voor grote en kleine (ZZP-ers) ondernemers lees ik hier. Het CDA wil vooral cultuur en tradities koesteren. Verder veel notoire ‘wijsheden’ waar je alle kanten mee op kan, niks mis mee, maar de woorden ‘moderne kunst’ komen er niet in voor. Wel willen ze ‘een breed en laagdrempelig aanbod van kunst en media…’. Dan de BBB. Die willen van Nederland een ‘Noaberstaat’ maken. In Friesland heet dat ‘Mienskip’. Dat we allemaal een beetje op elkaar letten en helpen waar nodig. Niet alleen welvaart, maar ook welzijn. En een hoofdstuk Kunst, Cultuur en Erfgoed dat er helemaal niet slecht uit ziet. Bijvoorbeeld dat jongeren op school onderwijs krijgen in kunst en cultuur, aandacht voor kleine regionale organisaties en minder bureaucratie bij subsidieverlening. Ook wordt die subsidieverlening beter onder de aandacht gebracht en laagdrempelig gemaakt. NSC heeft oog voor moderne kunst (waarbij moderne kunst is onderstreept) en cultuur voor de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van steden en dorpen. Verder vinden ze dat kunstenaars een eerlijke boterham mogen verdienen en meer mogen profiteren van hun eigen werk als dat wordt getoond op social-media en streamingdiensten. Prima thema. Herverdeling en extra inzet voor de landelijke gebieden wordt voor gepleit, samen met nationale en regionale toneel- musical- en filmproducties.  D66 wil vermindering van de regeldruk en administratieve lasten als het gaat om subsidie voor kunst en cultuur en het geld moet terecht komen bij de makers. Instellingen en organisaties willen ze langlopende subsidies geven -beetje jammer want er gaat teveel geld inmiddels naar instellingen en organisaties die zijn opgezet om slechts organisatie te zijn-, maar wel weer goed is dat ze de positie van zelfstandigen willen verbeteren. Wel willen ze voor de zoveelste keer een ’taskforce’ oprichten waar weer veel geld naar toe moet om te onderzoeken wat we al lang weten. Mooi is dat ze alle kinderen via het onderwijs willen betrekken bij kunst en cultuur. Bij de CU een kopje ‘Kunnen leven van de kunst’, met daar achter een zin met holle woorden. Wel weer een tekst dat ook volgens de CU ieder kind toegang tot cultuur moet hebben plus een betere spreiding van kunst en cultuur over het gehele land. Kunst en cultuur is niet alleen voor de randstad. En ook hier vind ik -net zoals bijna overal- dat de bibliotheken een basisvoorziening moet zijn, in welke (gratis) vorm dan ook. Bij GroenLinks-PvdA het meest uitgebreide wensenlijstje. Ook hier komt de bibliotheek weer naar voren, een eerlijke beloning voor makers van kunst en cultuur, eenvoudige langetermijnsubsidies, meer cultuuronderwijs voor scholieren, inclusieve cultuur, rijksmusea één dag per maand gratis…prachtig allemaal. Maar in een ander deel van het verkiezingsprogramma is de PvdA behoorlijk opgeschoven. Iedereen is werknemer tenzij. (Tenzij wat?) Een verplichte AOV voor zelfstandigen (dus ook voor kunstenaars). Verplicht lidmaatschap van een vakbond (omdat die aan het leeglopen zijn) en minimum tarieven, anders mag je niet zelfstandig zijn. Bijzonder is dat ik bij de SP niks heb kunnen vinden over kunst en cultuur. Net als de relatieve nieuwkomer Volt, ik kon geen kopje kunst en cultuur vinden. En ook de PVV kent de woorden kunst en cultuur niet, ik kon het ook daar niet vinden.

Het is een heel verhaal en nog niet eens compleet. Een conclusie trekken uit alles wat ik heb gelezen tot nu toe is eigenlijk niet te doen. Wel is het als vanouds; aan de linker kant van de politiek is er meer aandacht voor het maken van kunst en cultuur terwijl de interesse en kopers van kunst en cultuur meestal van rechts komen. In concertzalen, musea en galeries kom ik meestal mensen (kopers) tegen van de rechterkant. Niet zelden met een grijs kapsel. Onze klanten zitten veelal rechts, terwijl links het maken mogelijk maakt. Een spagaat waar ik even niet uit kom, want wij willen kunst maken, er van kunnen leven en niet altijd afhankelijk zijn van subsidies. En iedereen mag er van genieten, er wat van vinden en het (kunnen) kopen. Terwijl we toch ook willen kunnen experimenteren. Alles nog maar eens goed lezen en nu niet alleen de kunstparagraaf, want er is meer aan de hand. Het klimaat, wel of geen kernenergie, de zorg, bestaanszekerheid, inflatie, wonen……….Het is wel veel allemaal.

Henk Hofstra