Stelen, belasting en verzekering

Er zijn een aantal auteursrechten organisaties die voor ons kunstenaars rechten innen voor het in het openbaar het ten gehore brengen van onze muziek en voor het tonen van onze filmpjes en kunstwerken. Organisaties als Buma Stemra, Sena, Norma en de Stichting Thuiskopie. Vooral die laatste is belangrijk voor ons als beeldend kunstenaars.

Thuiskopievergoedingen zijn bestemd voor makers wiens werk door consumenten voor eigen gebruik wordt gekopieerd op digitale dragers. Voorbeelden van dergelijke dragers zijn smartphones, tablets en laptops. Consumenten mogen voor oefening, studie en eigen gebruik een kopie maken van een afbeelding die zij vinden op het internet. De thuiskopievergoeding biedt makers een soort van compensatie voor de vergoeding die zij op deze manier mislopen. Jaarlijks komt bij de stichting Thuiskopie zo’n slordige vijfendertig tot veertig miljoen euro binnen. Verreweg het meeste daarvan gaat naar audio en audio-visueel. Wij als beeldend kunstenaars, fotografen, illustratoren en andere beeldmakers komen er met zo’n 8 % van het totale bedrag bekaaid af. Het betekent dat iedere kunstenaar die aangesloten is bij de beroeps organisatie slechts 30 euro krijgt per jaar. Dat is mooi meegenomen, maar het zou veel meer moeten zijn. Volgens sommige berekeningen zou het zelfs drie keer zoveel moeten zijn. Iedere kunstenaar zou per jaar een vergoeding moeten krijgen van z’n honderd euro! Want er wordt ‘om het leven’ gekopieerd van ons. Soms inderdaad alleen om het voor eigen studie te gebruiken en na te maken, maar ook worden afbeeldingen van werk van kunstenaars gebruikt voor omslagen van boekjes of als illustraties bij bepaalde artikelen. Dat laatste is natuurlijk ten strengste verboden, maar het is schering en inslag. Het is zelfs zo erg dat het regelmatig voorkomt dat een kunstenaar zijn nagemaakte werk tegenkomst op sites en amateur-kunstmarkten waar het voor veel lagere prijzen wordt aangeboden. Puur jatwerk.

Als we nou net als de boeren trekkers zouden hebben dan kunnen we overwegen om met z’n allen de wegen te blokkeren of naar Den Haag op te trekken. Maar we hebben geen trekkers en we zijn eigenlijk als kunstenaars ook veel te aardig om andere mensen dwars te zitten. Dat neemt niet weg dat er wel wat moet gebeuren. De hogere BTW die het kabinet voornemens is om in te voeren op kunst en cultuur (van 9 naar 21%) en de verplichte ArbeidsOngeschiktheidsVerzekering die ons straks 6,5% van het inkomen gaat kosten maken het leven van een kunstenaar er niet bepaald gemakkelijke op. Ze stelen beeldmateriaal van ons, ze willen meer belasting heffen op ons werk en we moeten ons straks verplicht verzekeren voor een minimum inkomen……..Lucebert wist het prachtig te verwoorden; “Alles van waarde is weerloos.”  We zullen nog heel wat aanvallen te verduren krijgen. Wat ze ons echter niet kunnen afnemen is de creativiteit en de gave om met de kracht van de verbeelding voor iedere uitdaging een oplossing te vinden. En die oplossing gaan we vinden en voor een deel is die er al, maar daarover de volgende keer meer.

Henk Hofstra